Hướng dẫn và lưu ý vệ sinh máy lọc không khí tại nhà

Máy lọc không khí nếu không được vệ sinh đúng cách sẽ không thể phát huy hiệu quả lọc, thậm chí còn phát tán bụi bẩn ngược trở lại không gian sống. Đây là một trong những lỗi khá phổ biến mà nhiều người dùng đã gặp phải do chủ quan hoặc chưa nắm rõ cách vệ sinh thiết bị sau một thời gian sử dụng. Trong bài viết này, hãy cùng BPS Việt nam tìm hiểu về cách vệ sinh máy lọc không khí cực kỳ đơn giản mà bạn có thể thực hiện ngay tại nhà nhé!

Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn không vệ sinh máy lọc không khí định kỳ?

Nhiều người dùng thường chủ quan và quên mất việc vệ sinh máy lọc không khí định kỳ, cho đến khi thiết bị hoạt động kém hiệu quả hoặc phát sinh sự cố. Dưới đây là những vấn đề rất nhiều người đã gặp phải vì không vệ sinh máy lọc không khí định kỳ:

• Làm giảm hiệu quả lọc của thiết bị

Nếu màng lọc đã đến thời hạn thay thế nhưng vẫn tiếp tục sử dụng, máy lọc không khí sẽ bị giảm khả năng lọc đáng kể khiến chất lượng không khí bị suy giảm rõ rệt. Lý do là bởi vì màng lọc sau một thời gian sử dụng sẽ giữ lại rất nhiều loại bụi bẩn, vi khuẩn và các tác nhân gây ô nhiễm. Do đó, nếu để màng lọc bám quá nhiều cặn bẩn, không khí còn có thể bị ô nhiễm ngược lại bởi các tạp chất tích tụ sẵn trong màng lọc. 

Quá trình vệ sinh, thay mới màng lọc thường rất đơn giản và chỉ mất vài phút để thực hiện. Do đó, hãy duy trì thói quen vệ sinh lõi lọc không khí định kỳ để đảm bảo về bộ bền của thiết bị và giúp không gian luôn trong lành, thoải mái. 

• Máy phải làm việc quá công suất

Nếu không vệ sinh lõi lọc không khí và thay thế bộ lọc định kỳ, thiết bị sẽ buộc phải hoạt động với công suất cao liên tục để có thể tiếp tục lọc sạch được các tạp chất gây ô nhiễm trong phòng. Điều này khiến máy lọc không khí bị rơi vào trạng thái quá tải trong thời gian dài làm giảm tuổi thọ của máy và gây hao mòn linh kiện. Không chỉ vậy, hiệu suất lọc giảm còn có thể khiến các chế độ vận hành xảy ra lỗi làm mất khả năng tự động điều chỉnh của hệ thống cảm biến hoặc một số chức năng được tích hợp đi kèm.  

• Máy tiêu thụ nhiều điện năng hơn

Và cuối cùng, một hậu quả dễ nhận thấy nhất khi không thay thế lõi lọc và vệ sinh máy lọc không khí định kỳ nó chính là điện năng bỗng dưng cao hơn bình thường rất nhiều. Nếu màng lọc quá bẩn, cảm biến sẽ luôn nhận biết chất lượng không khí ở mức ô nhiễm khiến máy phải vận hành liên tục để duy trì quá trình lọc. Đây chính là nguyên nhân khiến thiết bị phải hoạt động liên tục với công suất cao làm tiêu hao nhiều điện năng hơn khi sử dụng.

Tìm hiểu cấu tạo cơ bản của máy lọc không khí trước khi vệ sinh

Trước khi bắt tay vào vệ sinh máy hút ẩm, bạn cần tìm hiểu sơ qua về cấu tạo cơ bản của thiết bị để tránh làm hư hỏng hoặc thao tác sai cách. Một chiếc máy lọc không khí thường sẽ bao gồm các bộ phận như: Vỏ máy, quạt hút gió, cảm biến, lõi lọc. Một số mẫu máy hiện đại hơn còn có thể được tích hợp thêm một số bộ phận khác như: Đèn UV, khay chứa nước (đối với máy lọc không khí bù ẩm), khay chứa tinh dầu,...

Mỗi bộ phận đều có nhiệm vụ và vai trò riêng trong việc làm sạch không khí. Do đó, sau khi tìm hiểu cấu tạo, bạn nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của thiết bị để xem phần nào có thể tháo ra để rửa hoặc lau khô và đâu là những bộ phận cần tránh tiếp xúc với nước hoặc chất tẩy rửa. 

Các bước vệ sinh máy lọc không khí đúng chuẩn tại nhà 

Chuẩn bị dụng cụ

Trước khi tiến hành vệ sinh máy lọc không khí, bạn nên chuẩn bị sẵn một số dụng cụ cơ bản sau:

• Khăn vải mềm: Dùng để lau sạch bụi bẩn bám các bề mặt của máy lọc không khí.
• Chổi quét hoặc cọ mềm: Giúp loại bỏ bụi bẩn bám trong các khe, góc gách khó tiếp cận.
• Máy hút bụi cầm tay (nên lựa chọn loại có đầu hút nhỏ): Dùng để hút sạch các loại tạp chất bám trong linh kiện lắp ráp trong máy.

• Nước sạch và dung dịch tẩy rửa nhẹ (nếu cần): Để lau các bộ phận như nhựa, vỏ máy, bánh xe,...
• Găng tay cao su: Bảo vệ da tay khỏi bụi bẩn hoặc hóa chất khi vệ sinh.
• Hướng dẫn sử dụng máy: Dùng để tham khảo cách lắp ráp các phụ tùng và một số lưu ý đặc biệt của thiết bị.

Các bước vệ sinh máy lọc không khí

Sau đây là các bước vệ sinh máy lọc không khí đúng chuẩn mà bạn có thể ứng dụng cho hầu hết các sản phẩm lọc khí khác nhau:

Bước 1: Lựa chọn thời điểm vệ sinh máy lọc không khí hợp lý

Việc làm sạch máy lọc không khí nên được thực hiện khi thiết bị phát tín hiệu cần vệ sinh lõi lọc hoặc sau 1 tháng dùng máy (Có thể tính toán tùy thuộc vào tần suất sử dụng thiết bị và mức độ ô nhiễm). Đây là khoảng thời gian phù hợp để đảm bảo máy hoạt động ổn định và người dùng cũng có thể dễ dàng nhận biết được lõi lọc có đang bị bám bụi quá nhiều hay không. 

Để vệ sinh máy lọc không khí, bạn nên lựa chọn ngày nắng đẹp, không có mưa và độ ẩm thấp để tiện lợi hơn trong quá trình hong khô bộ lọc khi làm sạch, tránh tình trạng ẩm mốc.

Bước 2: Ngắt nguồn điện và kiểm tra hệ thống bù ẩm (nếu có)

Hãy tắt nguồn và rút phích cắm của máy lọc không khí ra khỏi ổ cắm để tránh xảy ra các sự cố về điện trong quá trình vệ sinh. Đối với các sản phẩm máy lọc không khí có bù ẩm, bạn nên đổ phần nước trong khay chứa đi để tránh trường hợp bị đổ nước vào linh kiện trong quá trình vệ sinh máy.

Bước 3: Tháo dỡ và phân loại các bộ phận trước khi vệ sinh

Tiếp theo, nên bạn tháo rời các bộ phận kể cả màng lọc không khí và chia ra thành 2 nhóm bộ phận chính:

• Bộ phận, linh kiện có thể vệ sinh bằng nước: Màng lọc thô, màng lọc thử mùi, màng lọc hepa, màng lọc tạo ẩm, màng lọc thủy tinh, khay chứa nước,...
• Bộ phận chỉ được vệ sinh bằng máy hút bụi hoặc lau bằng khăn mềm khô: Cảm biến, đèn UV, động cơ quạt,...

Bước 4: Vệ sinh vỏ máy và khe hút khí

Hãy sử dụng khăn mềm ẩm và lau nhẹ nhàng lớp vỏ máy lọc không khí và đừng quên lau kỹ các khe hút khí vì những vị trí này thường rất dễ tích tụ bụi bẩn.

Bước 5: Vệ sinh lõi lọc không khí

Vệ sinh màng lọc thô

Màng lọc thô nên được vệ sinh sau 1 tháng sử dụng và duy trì tần suất vệ sinh 1 - 2 lần/ tháng. Ngoài ra, màng lọc này cũng chỉ cần vệ sinh định kỳ, không cần thay mới như các loại màng lọc khác.

Cách vệ sinh: 

- Sau khi tháo phần vỏ máy, hãy sử dụng máy hút bụi để loại bỏ bụi bẩn bám trên màng lọc thô.

- Tháo rời tấm lọc và rửa nhẹ nhàng dưới vòi nước chảy.

Lưu ý: Không sử dụng nước nóng để vệ sinh và tránh xả nước mạnh trực tiếp vì có thể gây hư hỏng, biến dạng màng lọc.

- Sau khi rửa trôi hoàn toàn phần bụi bẩn dính trên màng lọc, hãy đặt tấm lọc nơi thoáng mát và khô ráo.

Vệ sinh màng lọc than hoạt tính

• Thời gian cần vệ sinh: Sau 1 tháng sử dụng, duy trì tần suất vệ sinh 1 lần/ tháng 
• Thời gian cần thay mới: Tùy thuộc vào khuyến cáo của nhà sản xuất. Một số loại chỉ cần vệ sinh định kỳ và chỉ cần thay mới trong trường hợp màng lọc bị hỏng do tác động mạnh, vệ sinh không đúng cách hoặc xuất hiện ẩm mốc do để lâu ngày. 

Cách vệ sinh: 

Màng lọc than hoạt tính không thể vệ sinh bằng nước nên bạn sẽ cần phải sử dụng máy hút bụi để làm sạch trực tiếp. Ngoài ra, bạn cũng có thể tháo rời tấm lọc để vệ sinh nhẹ nhàng bằng chổi lông mềm.

Vệ sinh màng lọc phấn hoa

• Thời gian cần vệ sinh: Sau 1 - 2 tháng sử dụng vệ sinh 1 lần
• Thời gian cần thay mới: Sau khoảng 6 - 12 tháng sử dụng

Cách vệ sinh:

Cũng giống như màng lọc than hoạt tính, màng lọc phấn hoa cũng không thể vệ sinh bằng nước. Để làm sạch loại màng lọc này, bạn hãy sử dụng máy hút bụi mini (nếu có) hoặc sử dụng tháo rời tấm lọc để làm sạch nhẹ nhàng với chổi lông mềm.

Vệ sinh màng lọc nước

• Thời gian cần vệ sinh: Sau 1 - 2 tháng sử dụng cần vệ sinh 1 lần
• Thời gian cần thay mới: Sau khoảng 2 năm sử dụng

Cách vệ sinh:

Có 2 cách để vệ sinh màng lọc nước là: vệ sinh bằng máy hút bụi và rửa với nước sạch. Với cách vệ sinh bằng nước, hãy dùng một chiếc bàn chải lông mềm để làm sạch tấm lọc dưới vòi nước chảy nhẹ. 

Vệ sinh màng lọc HEPA

• Thời gian cần vệ sinh: Sau 1 - 2 tháng sử dụng cần vệ sinh 1 lần
• Thời gian cần thay mới: Khoảng 3 - 10 năm, tùy thuộc vào mẫu máy lọc, khuyến cáo từ nhà sản xuất và chất lượng không khí.

Cách vệ sinh:

Màng lọc HEPA được coi là lớp lọc quan trọng nhất của máy lọc không khí vì chỉ có lớp lọc này mới có thể giữ lại được các loại bụi mịn có kích thước siêu nhỏ mà mắt thường không nhìn thấy. Do đó, để làm sạch lớp lọc này bạn không thể vệ sinh bằng nước mà cần làm sạch một cách khéo léo bằng máy hút bụi. 

Ngoài ra, bạn cũng có thể tháo rời tấm lọc và vệ sinh nhẹ nhàng với chổi lông mềm.

Vệ sinh bộ phận tạo ion

• Thời gian cần vệ sinh: Sau 1 – 2 tháng sử dụng cần vệ sinh 1 lần
• Thời gian cần thay mới: Không cần thay mới

Cách vệ sinh: 

- Tháo lõi tạo ion và dùng máy hút bụi mini để vệ sinh sạch sẽ. Đối với các chi tiết hoặc khe, kẽ nhỏ, bạn có thể dùng chổi lông hoặc tăm bông để vệ sinh.

Sau khi vệ sinh xong, hãy lắp lõi tạo ion vào máy theo đúng chiều theo đúng vị trí ban đầu.

Bước 6: Vệ sinh các bộ phận, chi tiết nhỏ

• Đối với cảm biến: Nên dùng tăm bông lau nhẹ để loại bỏ bụi bẩn bám trên bộ phận cảm biến.
• Bình chứa nước, khay chứa tinh dầu: Hãy đổ bỏ phần nước hoặc tinh dầu còn dư sau đó rửa sạch lại với nước sạch và làm sạch thân bình bên trong.

Bước 7: Thay mới lõi lọc 

Trong trường hợp hệ thống lọc bám quá nhiều bụi bẩn, bạn nên thay mới lõi lọc để tránh tình trạng bụi bẩn ứ đọng làm giảm khả năng lọc khí của thiết bị.

Bước 8: Phơi khô và lắp ráp lại thiết bị

Tiến hành lau hoặc phơi dưới ánh nắng trực tiếp với các bộ phận mới được vệ sinh bằng nước sạch. Nếu nắng quá gắt, bạn không nên phơi quá lâu vì có thể khiến linh kiện dễ bị hư hỏng. Sau khoảng 15-20 phút, hãy kiểm tra để xem linh kiện đã khô hoàn toàn hay chưa để tiến hành lắp ráp lại các linh kiện vào vị trí ban đầu.

Sau khi lắp xong, bạn có thể kết nối nguồn điện và khởi động lại thiết bị. Bạn có thể nhấn giữ nút reset khoảng 3 giây và thiết lập lại chế độ hoặc thao tác tất cả các chức năng xem máy có hoạt động ổn định hay không. Nếu tất cả các nút chức năng đều hoạt động bình thường thì có thể tắt máy lọc không khí, ngắt nguồn điện và bảo quản hoặc sử dụng tiếp.

Lưu ý khi vệ sinh máy lọc không khí tại nhà

Để đảm bảo việc vệ sinh máy lọc không khí được thực hiện đúng cách và an toàn nhất, bạn nên lưu ý một số nguyên tắc sau:

• Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng: Mỗi dòng máy sẽ có cấu tạo, cách lắp ráp khác nhau. Vậy nên, hiểu rõ về cách sử dụng của thiết bị sẽ giúp bạn tránh được các trường hợp bị lắp sai hoặc chẳng may làm hư hỏng linh kiện.
• Dùng dụng cụ vệ sinh phù hợp: Không nên dùng các dụng cụ quá thô ráp hoặc bằng kim loại để tránh làm trầy xước máy.

• Không dùng hóa chất tẩy rửa mạnh: Các dung dịch có tính tẩy rửa mạnh có thể gây ăn mòn trên bề mặt, làm hỏng lớp phủ bảo vệ hoặc làm suy giảm tuổi thọ của hệ thống lọc.
• Vệ sinh định kỳ để duy trì hiệu quả lọc: Nên làm sạch máy 1 - 2 tháng/ lần để đảm bảo hiệu quả lọc và có thể theo dõi được tình trạng lõi lọc.
• Đừng quên thay thế màng lọc theo khuyến nghị của nhà sản xuất: Thông thường, màng lọc HEPA thay trong khoảng thời gian từ 3 - 10 năm, màng lọc phấn hoa khoảng 6 - 12 tháng… Ví dụ, thời gian thay màng lọc được khuyến nghị của máy lọc không khí LG là khoảng 12 tháng/ lần. Đối với máy lọc không khí Daikin, màng lọc hepa có tuổi thọ lên đến 10 năm, bạn không cần thay thế thường xuyên, tránh gây tốn kém.
• Chọn ngày nắng để phơi màng lọc: Thời gian để màng lọc có thể được phơi khô hoàn toàn dao động từ 3 - 4 tiếng. Do đó, bạn nên chọn ngày nắng to và nên vệ sinh vào buổi sáng để màng lọc được hong khô nhanh hơn. 

Có nên sử dụng dịch vụ vệ sinh máy lọc không khí không?

Việc vệ sinh máy lọc không khí hoàn toàn có thể tự thực hiện tại nhà nếu bạn có thời gian và hiểu rõ cách tháo lắp từng bộ phận. Các bước cơ bản như: Vệ sinh màng lọc thô với nước, vệ sinh cảm biến bụi, lau sạch lớp vỏ ngoài của máy,... đều khá đơn giản và không tốn quá nhiều thời gian, công sức để thực hiện. Do đó, nếu đã nắm rõ về cấu tạo của máy và cách lắp ráp linh kiện, bạn hoàn toàn có thể tự vệ sinh máy tại nhà mà không cần nhờ đến sự trợ giúp của dịch vụ vệ sinh. 

Tuy nhiên, nếu bạn là người bận rộn, ít thời gian ở nhà hoặc không tự tin khi thao tác hoặc lắp ráp linh kiện điện tử, bạn có thể lựa chọn sử dụng các dịch vụ vệ sinh để được trợ giúp bởi đội ngũ kỹ thuật. Các kỹ thuật viên sẽ kiểm tra tình trạng máy, vệ sinh lõi lọc không khí và làm sạch kỹ toàn bộ máy. Dịch vụ này cũng giúp đảm bảo máy hoạt động ổn định và tránh được các trường hợp bị lỗi do thao tác sai trong quá trình vệ sinh máy. 

Kết luận

Trên đây là cách vệ sinh máy lọc không khí đúng chuẩn mà bạn có thể dễ dàng thực hiện ngay tại nhà mà không cần phải mất quá nhiều thời gian, công sức. Mong rằng, những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về quy trình vệ sinh máy lọc không khí và có thể áp dụng để vệ sinh cho thiết bị của mình. Nếu cần tư vấn hoặc tham khảo thêm về máy lọc không khí theo nhu cầu sử dụng, hãy liên hệ với BPS Việt Nam để được hỗ trợ trong thời gian sớm nhất nhé!